Author :
Abstract
Özet Türk-İslam devletlerinde önemli bir eğitim kurumu olan medreseler, Osmanlı Devletinde de önemini korumuştur. Bu makalede, 1844 yılına ait 187 nolu İstanbul Medreseleri Nüfus Defteriyle ilgili bilgiler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Defter, eldeki mevcut bilgilerle kısaca tanıtılmıştır. İstanbul medreseleri hakkında genel bilgi verilip, 1844 yılı İstanbul medreselerine ait nüfus defterinin transkriptinden elde edilen bilgiler ışığında defterde bulunan medresede yaşayanlar hakkında bilgiler (isim, lakap, unvan, yaş ve fizikî özellikler) ayrı ayrı tablolarla ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
AbstractMadrassas, which is an important educational institution in the Turkish-Islamic states, also maintained its importance in the Ottoman State. In this study, it was attempted to evaluate the information related to the year of 1844 about the İstanbul madrassas population book. The notebook is briefly introduced with the available information. The information about the Istanbul madrassas (name, nickname, title, age and physical characteristics etc.) was given in tabular form on the article.
Keywords
- BALCI, Ramazan, “Medreselerin Islahı Konusunda Sultan II.Abdülhamit’in Hazırlattığı Bir Lahiyanın Tahlili”, Tarih Okulu, Sayı: 12, Ocak-Nisan 2012, s. 155-191.
- BALTACI, Cahit, “Medrese ve Elemanları”, Diyanet Dergisi, Cilt: XVI, Sayı: 3, Mayıs-Haziran 1977, s.133-141.
- ______________, “Klasik Dönem Osmanlı İlim Müesseseleri”, İslamî Araştırmalar Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 3-4, Ankara 1999, s. 259-262.
- BİNGÖL Sedat, 1829 İstanbul Nüfus Sayımı ve Tophane Kasabası, Eskişehir 2004.
- _____________, “İstanbul’da 1829 Nüfus Sayımı ve Bazı Mahallelerin Müslüman Nüfusu Üzerine Bir İnceleme”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 36, Ankara 2004, s. 43-60.
- ÇAKAR, Enver, “Tahrir Defterlerine Göre XVI. Yüzyılda Humus Şehri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 2, Elazığ 2003, s. 375-392.
- ÇİMEN, Adnan, “Sayım, Kayıt Düzeni ve Teşkilatlanma Açısından Osmanlıda Nüfus Hizmetleri”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14/3, Ankara 2012, s. 183-216.
- DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara 1993.
- GELİŞLİ, Yücel, “On Dokuzuncu Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Bağdat ve Yemen Vilayetlerinde Medreselerin Açılma Gerekçelerine İlişkin İki Belge”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, Ankara 2005, s. 83-113.
- GÖLEÇ, Mustafa - GÜLDAL, Fatih, İstanbul’un 100 Mektebi ve Medresesi, İstanbul’un Yüzleri Serisi-50, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul 2012.
- HIZLI, Mefail, “Kuruluşundan Osmanlılara Kadar Medreseler”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, Bursa 1987, s. 273-281.
- _____________, “Osmanlı Medreselerinde Okutulan Dersler ve Eserler”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 1, Bursa 2008, s. 25-46.
- İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), Çeviren: R.Sezer, YKY yayınları, İstanbul 2008.
- KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., “Darü’l-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri ve Kuruluş Arefesinde İstanbul Medreseleri”, İTED, İstanbul 1978.
- KÜTÜKOĞLU, Mübahat S., “1869’da Faal İstanbul Medreseleri”, Tarih Enstitüsü Dergisi, Sayı 7-8, Edebiyat Fakültesi Matbaası, İstanbul 1977, s. 277-392.
- ÖZKAN, Şerife, Medrese Tabirinin İlk Defa Ortaya Çıkışı, Selçuklular Zamanında Medreselerin Kuruluş Sebepleri ve Medrese Eğitimi, Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya 2007.
- TAŞKIN Ünal, “Klasik Dönem Osmanlı Eğitim Kurumları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 1/3Sprıng, 2008, s. 344-366.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilatı, Ankara 1988.
- ZORLU, Tuncay, “Klasik Osmanlı Eğitim Sisteminin İki Büyük Temsilcisi: Fatih ve Süleymaniye Medreseleri”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 6, Sayı 12, 2008, s. 611-628.