Author :
Abstract
ÖZET: Ahmedî, Beylikler döneminde yaşamıştır. Yazdığı eserleri ile Eski Anadolu Türkçesinin gelişip güçlenmesine katkıda bulunmuştur. Eserleri içerisinde en tanınmışı İskender-nâmedir. Ahmedî, bu eserinde Makedonyalı İskenderin hayatını ve mücadeleleriyle birlikte ölümsüzlük arayışını İslamî perspektif noktasında konu edinir. Eserinde İskenderin yanı sıra pek çok karaktere yer verir. Ahmedî, İskeder-nâmesine bir cihân tarihi kısmı da eklemiştir. Bu kısımda tarihî karakterlerin ölümlerini anlatırken tekrara düşmemek adına farklı leksik ögelere yer verir. Şairin bu farklı kullanımları hem eseri için hem de dönemin dili için ölüm kavramına ait zengin bir söz varlığı oluşturur.
Keywords
Abstract
Ahmadî lived in the time of these igniories. He contributed to development and reinforcement of Old Anatolian Turkishby his writings. The most famous of his works is İskender-nâme. Int his work, Ahmadî mentions search for immortality by point of Islamic perspective and also Macedonian Alexander's life and struggles. He has many characters except Alexanderin his work. Ahmadî added a section of world history to his Iskender-nâme. In this section, while describing the deaths of the historical characters, he gives different lexical points in order not to fall into repetition. These different uses of the poet create a rich vocabulary of death term for his work and language of that period.
Keywords
- Bekir Şişman, “Samsun Yöresinde Geçiş Dönemleriyle (Doğum, Sünnet, Evlilik ve Ölümle) İlgili Yaşayan Halk İnançları ve Bunlara Ait Uygulamalar”, Erdem Dergisi, AKM Yayınları: Ankara, 2002, ss. 445-470.
- Cafer Özdemir, Âşık Tarzı Türk Şiirinde Osmanlı Toplum Hayatı, Kitabevi Yayınları: İstanbul, 2011.
- Edward Tryjarski, Türkler ve Ölüm, (Çeviren: Hafize Er), Pinhan Yayınları: İstanbul, 2012.
- Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları: İstanbul, 1990.
- Hatice Tokyürek, “Eski Uygur Türkçesinde Ölüm Kavramı ile İlgili İfadeler”, Bilig Dergisi, Ahmet Yesevi Üniversitesi Yayınları: Ankara, 2000, ss. 169-198.
- İsmail Ünver, Ahmedî-İskender-nâme (İnceleme-Tıpkıbasım), Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara, 1983.
- Mehmet Akalın, Ahmedî-Cemşîd ü Hurşîd (İnceleme-Metin), Atatürk Üniversitesi Yayınları: Erzurum, 1975.
- ………………… “Ahmedî’nin Dili”, Dil Yazıları, (Hazırlayan: Recep Toparlı), Mustafa Özkan, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, 2. Baskı. Filiz Kitabevi: İstanbul, 2000.
- Osman Nedim Tuna, “Kök Türk Yazıtlarında ‘Ölüm’ Kavramı ile İlgili Kelimeler ve ‘kergek bol-‘ Deyiminin İzahı”, VIII. Türk Dil Kurultayında Bilimsel Bildiriler, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara, 1957, ss. 131-148.
- Salih Demirbilek, Ahmedî’nin İskender-nâme’si (İnceleme-Metin-Sözlük), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Edirne, 2000.
- Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara, 2001.
- Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara, 2011.