Author :
Abstract
Bu makalenin odak noktası, Karadağ Cumhuriyeti'nde bulunan eski Podgorica kentinin kentsel yapısıdır. Eski Podgorica, 15. Yüzyıldan 19. Yüzyıla geçen Osmanlı hakimiyeti boyunca inşa edilmiştir. Stara Varoš, oryantal-Balkan kentsel ve mimari yapı kavramına sahiptir. Stara Varoš'taki sokakların yapısı planlanmamıştı ve düzensiz şekilli karelerle dağılmıştı. Eski şehir, 19. yüzyılın sonuna kadar kentsel planlama olmadan kendiliğinden gelişti ve yüzyıllar boyunca büyük bir dönüşüm geçirdi. Podgorica'nın 20. yüzyıldan kalma kentsel planları, miras alınan kentsel matrisi son on yıla kadar yeterince işlenmedi. Stara Varoš bugün, sürekli şehir genişlemesi ile tehdit edilen, iç kalın kentsel yapıya sahip modern şehir Podgorica'nın bir şehir bloğunu temsil ediyor.
Keywords
Abstract
The focus of this paper is on the urban structure of the old town of Podgorica, located in the Republic of Montenegro. The old town of Podgorica was mostly built during the Ottoman rule from the 15th to the 19th century. Stara Varoš is a fortified medieval urban structure that had the concept of the oriental-Balkan urban and architectural structure. The structure of streets in Stara Varoš was unplanned and dispersed with irregular shaped squares. The old town developed spontaneously, without urban planning until the end of the 19th century and had a big transformation through centuries. The urban plans of Podgorica from the 20th century did not adequately treat the inherited urban matrix until the last decade. Stara Varoš today represents one city block of the modern city Podgorica with an inner thick urban structure, threatened by the constant city expansion.
Keywords
- Deroko, Aleksandar, Srednjovekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji, Prosveta, Beograd 1950.
- Đurđev, Banislav, “Depedogen-Podgorica”, Istorijski zapisi, Year XV, Book XIX, Organ istorijskog instituta i istorijskog društva NR Crne Gore, Titograd 1962, pp. 58-62.
- Ivanović, Zdravko, Urbano-geografske promjene u razvitku Titograda, Skupština opštine Titograd, Odjeljenje za komunalne poslove i urbanizam, Titograd 1974.
- Ivanović, Zdravko, Gradovi – komunalni centri Crne Gore, Srpska akademija nauka i umetnosti, Geografski institut “Jovan Cvijić”, Beograd 1979.
- Ivanović, Zdravko, Razvoj gradova Crne Gore kroz urbanističke planove prije II svjetskog rata, NIO “Univerzitetska riječ”, Nikšić 1986.
- Ivanović, Zdravko, Stara Varoš kroz vjekove, Geografski institut Filozofskog fakulteta u Nikšiću, Podgorica 2013.
- Knežević, Vasilije, “Stara Varoš u Podgorici – urbanistički aspekt revitalizacije i zaštite ambijenta”, Tradicionalna arhitektura Crne Gore, monograph, Univerzitet Crne Gore, Građevinski fakultet, Podgorica 2005, pp. 139-146.
- Kovačević, Branislav, Savezničko bombardovanje Crne Gore 1943-1944., NIP Pobjeda, Podgorica 2003.
- Lainović, Andrija, Kratak pogled na prošlost Podgorice, BIG štampa, Beograd 2009.
- Mijović, Pavle, Od Dokleje do Podgorice, Centralna narodna biblioteka Republike Crne Gore “Đurđe Crnojević”, Cetinje 1998.
- Mijović, Pavle, Istorijske anglomeracije u urbanizmu Titograda, Zavod za zaštitu spomenika kulture Socijalističke Republike Crne Gore, Cetinje 1965.
- Mijović, Pavle, Kovačević, Mirko, Gradovi i utvrđenja u Crnoj Gori, Arheološki institut, Beograd-Ulcinj 1975.
- Peledija, Enes, “Uticaj Osmanske vladavine na nastanak i razvoj urbanih mjesta na teritoriji današnje Crne Gore”, Almanah, Udruženje “Almanah”, Podgorica 2014, pp. 9-30.
- Perović, Miloš, Iskustva prošlosti, Građevinska knjiga, Beograd 2008.
- Popović, Svetislav, “Re-ekvilibracija (ponovno oživljavanje) Stare varoši – Podgorica”, Forum, Vol. 33, Podgorica 2015, pp. 41-44.
- Šabović-Kerović, Igbala, “Architectural heritage conservation strategy of Old Varoš (Podgorica)/ Protect or not? Civilization or occupation? Applying knowledge in practice or not?”, Almanah, Udruženje “Almanah”, Podgorica 2014, pp. 127-152.
- Fig. 1 Mijović, Pavle, 1998, pp. 74-93.
- Fig. 2 From General Urban Plan of Titograd, 1990.