Author :
Abstract
Osmanlı Devleti, 1912 yılındaki Balkan Savaşlarında kaybettiği topraklarını geri alabilmek için bilerek ve isteyerek 1914 yılında başlayacak olan savaşa dâhil olmuştur. Savaş, taraf ülkelerin deniz aşırı kolonilerini de kapsadığından Birinci Dünya Savaşı olarak tanımlanır. Ancak Osmanlı devlet erkânı dimyata giderken evdeki bulgurdan da olunacağını 1917’de müttefik Almanya ve Avusturya’nın savaştan alel acele çekilip barış imzaladıklarında anlayacak ve bu defa Osmanlı topraklarının çok daha büyük bir bölümünü kaybedecektir. Osmanlı batılı müttefikleri barış imzalarken savaşın bütün yükünü tek başına omuzlayarak 1917-1918 arasındaki süreyi İngiltere, Fransa ve İtalya’ya karşı tek başına idame ettirmeye çalışmıştır. Bu kayıp Mekke, Medine, Kudüs ve Bağdat gibi pek çok mukaddes toprağında kaybını beraberinde getirdiğinden manevi çöküşte Osmanlı vatandaşlarının ruhlarında derin yaralar oluşturmuştur. 30 Ekim 1918’de Mütarekenin imzalanmasından sonra 19 Mayıs 1919 tarihine kadar geçen süre tam anlamıyla bir yağma ve katliam süreci olarak tarihimize ve hafızalarımıza kara bir leke olarak nakşedilmiştir. 1919-1923 tarihleri arasında süren Milli Mücadele safhası ise bu kara lekenin kısa sürede Türk milleti tarafından giderilerek zaferlerle taçlandırıldığı bir süreci tanımlar. Çalışmamızda milli mücadele yıllarında yaşanan eşsiz bir kahramanlık sürecine dair arşiv kayıtları değerlendirilmiştir. Samsun, Trabzon ve İnebolulu mavnacılar ve deniz nakliye vasıtalarına sahip olan Karadeniz insanının kuva-yı milliye çatısı altında oluşan birliğe cephane ve hatta uçak sevkiyatı ile hizmet verdikleri tespit edilmiştir. Bu hizmetlerini hiçbir karşılık almadan ölüm riskini bile göze alarak gönüllü bir şekilde icra eden bu adsız kahramanlar Mustafa Kemal’in dikkatinden kaçmamıştır. Türkiye’nin ilk Gazi Cumhurbaşkanı, Cumhuriyetin tesisinden hemen bir yıl sonrasında yani 1924 yılında Samsun, Trabzon ve İnebolu’da silah ve cephane sevkiyatında sundukları özel hizmetlerinden ötürü kendilerine beyaz şeritli İstiklal Madalyası verilmesi yönünde meclise teklif sunarak ilgili kanunun çıkmasına vesile olmuştur. Çalışmamızda Milli Mücadele yıllarında Karadenizli mavnacıların hizmetlerine dair veriler takdim edilmiştir.
Keywords
Abstract
The Ottoman Empire knowingly and willingly joined the war that began in 1914 in order to take back the lands it had lost in the Balkan Wars in 1912. The war is defined as the First World War because it also involved the overseas colonies of the participating countries. However, the Ottoman state officials would understand that they would lose even more lands at home on their way to the territorial gain in 1917, when their allies Germany and Austria hastily withdrew from the war and signed peace, and this time the Ottomans would lose a much larger portion of their lands. While the Ottoman Empire and its western allies signed the peace treaty, it shouldered the entire burden of the war solely and tried to continue the war alone against Britain, France and Italy between 1917 and 1918. This defeat cause the loss of holy lands such as Mecca, Medina, Jerusalem and Baghdad, and created deep wounds in the souls of Ottoman citizens in the spiritual manner. The term from the signing of the Armistice on October 30, 1918, until May 19, 1919, has been engraved as a black stain in our history and memories as a period of plunder and massacre. The National Struggle phase, which lasted between 1919 and 1923, describes a period in which this black mark was quickly removed by the Turkish nation and crowned with victories. In our study, archive records regarding a unique heroic process experienced during the years of national struggle were evaluated. It has been determined that the bargemen and sea transporters from Samsun, Trabzon and İnebolu, who owned sea transport vehicles, provided services to the unit formed under the umbrella of the National Forces by transporting ammunition and even aircraft. These unsung heroes, who voluntarily performed their services without receiving any reward and even risking their lives, did not escape Mustafa Kemal's attention. The first Veteran President of Turkey, in 1924, just one year after the establishment of the Republic, submitted a proposal to the parliament to award them the Independence Medal with a white ribbon for their special services in the transfer of arms and ammunition in Samsun, Trabzon and İnebolu, thus leading to the passage of the relevant law. In our study, data on the services of the Black Sea bargemen during the years of the War of Independence were presented.
