Author :
Abstract
Doğu ve Batı bir coğrafi yön olmakla birlikte sosyal bilimlerdeve siyasettebirer medeniyet algısı ve sahası anlamı ifade etmektedir. Eski Yunan ve Roma çağlarında ilk defa kullanılmış olan bu kavramlar, Avrupalılarınkendilerini batılı, her türlü rakiplerinin ise doğulu saymalarıyla birlikte bugünkü anlamına kavuşmuştur. Zamanla dini olduğu kadar Avrupada gelişen doğubilim/şarkiyat (oryantalizm) çalışmalarının da etkisiyle doğu farklı ve aşağılanan bir yorumla değerlendirilmiştir. Sömürgeci, ırkçı ve dinci söylemler hiçbir zaman terk edilmemiştir. Hatta Doğuya bakarken bile farklı davranmışlar, din ve ırk olarak kendilerine yakın olanları diğerlerinden ayırmışlardır. Oryantalistler bu Doğu kavramını terk etmeyi düşünseler de o kadar yerleşmiştir ki, terk edilemiyor. Hatta Ortadoğulular bile kendilerini böyle adlandırıyor.Batı bilim, demokrasi, kültür, sanat ve sair alanlarda değerleri üreten ve yönlendiren konumundan dolayı coğrafyasını merkez, kendilerini de insanlık olarak adlandırmakta, mesela doğuluların bilime katkılarını görmeme ısrarını sürdürmektedir. Doğulular da bunu büyük ölçüde kabul etmiş, içselleştirmiş görülmektedir. Doğu,batının yönetimi altında bulunmaya layık, bu yolla medenileşecek(Avrupalılaşacak) bir coğrafya olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla batı,çıkarlarına uyan ve tabii-siyasi müttefiklerini diğer doğululardan hep ayırmaktadırlar.
Keywords
Abstract
Although the eastern and western are geographical definitions they are used as perceptions of civilization in the fields of social science and policy. These conceptions, which were first used in Ancient Greek and Rome period, gained meaning in todays context as a result of Europeans perception that they are western and their all competitors are eastern. By the time of progress, eastern began to be commented with an ignoble and different meaning by the effects of both religion and orientalism. The colonist, racist and religious discourse has never been left. Even, when they look over the eastern they evaluate separately the ones who are closer to themselves as religion and race. This eastern conception has been fixed in so much that although the orientalists think to leave it they cannot. Moreover the Middle East name themselves by eastern.Because of its own position that Europe produce and govern the value of science, democracy, culture and art, they define their geography as centre and their civilization as humanity. For instance, they insist on ignoring scientific contribution of eastern. The easters look like they have accepted and arrogated this circumstance. According to this perspective the eastern deserves to govern of western and will become civilized in this manner. So the western has always separated his natural-political eastern allies from others for his own hand.
Keywords
- Baykara, Tuncer, Osmanlılarda Medeniyet Kavramı, Akademi Kitabevi İzmir 1992, s. 23-24.
- Brotton, Jerry, “Haritayı Basmak, Fark Yaratmak” s. 151-173. Şurada: David N. Livingstone-Charles W. Withers, Coğrafya ve Devrim, YKY İstanbul 2010.
- Ferguson, Niall, Uygarlık Batı ve Ötekiler, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2011,
- Guénon, R, Doğu-Batı, İz Yayıncılık, İstanbul 1980.
- Guénon, René, Modern Dünyanın Bunalımı, Yeryüzü Yayınları, İstanbul 1979.
- İlhan, Attila, Hangi Batı, Bilgi Yay, Ankara 1976.
- Küçükömer, İdris, Batılılaşma-Düzenin Yabancılaşması, Profil Yay. İst. 2012.
- Lewis, Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, TTK Yay. Ank. 1984, s. 28.
- Marangoz, Cafer, Çağdaş Üniversite, Ankara 2008.
- Meriç, Cemil, Bu Ülke, İletişim yay. İst. 2004.
- Meriç, Cemil, Kırk Ambar C.2, İst, 2011, s. 75-76.
- Meriç, Cemil, Kültürden İrfana, İnsan Yayınları İstanbul 1986, s. 383-388.
- Parla, Jale, Efendilik, Şarkiyatçılık, Kölelik, İletişim yay. İst. 1985.
- Rodinson, Maksim, Batıyı Büyüleyen İslam, İst. 1983.
- Sakal, Fahri, Ağaoğlu Ahmed Bey, TTK Yay. Ank. 1999.
- Sakal, Fahri, “Folklor ve Edebiyat Ürünlerinin Tarih Araştırmalarında Kaynak Olarak Kullanılması” Milli Folklor, c.10, s. 77, 2008, s. 50-60.
- Sezgin, Fuat, İslamda Bilim ve Teknik C.I, TÜBA ve Kültür Bakanlığı ortak yayını, Ankara 2007.
- Sorokin, Pitirim A., Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri, Bilgi Yay. Ank. 1972.
- Toynbee, Arnold, Medeniyet Yargılanıyor, Yeryüzü Yayınları, İstanbul 1980.