Author:
Abstract
Paleolitik zamandan günümüze kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Kula Volkanik Jeoparkı jeolojik, jeomorfolojik, tarihi, kültürel ve arkeolojik birçok kaynak değeri bünyesinde barındırır. Bu değerlerden biri de ilk defa tespit ettiğimiz bir jeoarkeosit olan Acısu antik taş ocağıdır. Taş ocağı, Acısu termal kaynaklarının oluşturduğu travertenlerde açılmıştır. Gediz Irmağı vadisi doğusunda yer alan traverten blokları üzerinde taş ocağının izleri, günümüze kadar ulaşmıştır. Keski izleri, yapı malzemesi çıkarımında oluşturulmuş olan kanallar gibi birçok üretim izi bariz olarak görülmektedir. Kula-Selendi karayolu batısında kalan ocaktan çıkartılan bloklar 3 km kuzeydoğudaki Emir Hamamlarının bulunduğu alandaki Roma dönemine ait Anadoluda sayılı termal hamam yapılarının bulunduğu Thermai Thesos antik kentine taşınarak buradaki yapılarda kullanılmıştır. Thermai Thesos antik kentine ait yapı kalıntılarının çok az kısmı günümüze ulaşmıştır. Bu yerleşmeye ait yapı malzemesinin büyük bir kısmı Şehitlioğlu köyünde yer almaktadır. Bu ocak ve çevresindeki travertenler yapı malzemesi temini için Roma döneminden itibaren günümüze kadar çağlar boyunca işletilmiştir.Bu çalışmada Thermai Thesos antik kentinde yapı malzemesi olarak kullanılan travertenlerin elde edildiği ocağın tespit edilmesi, jeoarkeositin tahrip olmasına neden olan doğal ve antropojenik kökenli tehditlere karşı alınması gereken önlemlerin neler olduğunun ortaya konulması ve yok olup gitmekte olan taş ocağın korunmasına yönelik stratejilerin belirlenmesi hedeflemektedir. Ayrıca nitelikli ve sürdürülebilir turizm için jeoarkeositin önemi vurgulamaktır.
Keywords
Abstract
Kula Volcanic Geopark has been home to many civilizations since Paleolithic age and it still hosts many geological, geomorphological, historical, cultural and archeological assets. Geo-archeosite, Acısu ancient quarry is one of these assets that we have recently discovered. The quarry opened in the travertines formed by Acısu thermal springs. The remains of the quarry on the travertines located on the east of Gediz River are still extant. Many traces showing that this was a production site, such as chisel traces and channels for excavating construction material strike the eye. Blocks were excavated from the quarry on the west of Kula-Selendi highway. These blocks were transported to Thermai Thesos, where many thermal hammams in Anatolia from Roman period are located, including Emir Hammams 3 km to the north. Here they were used to construct buildings. Few traces from buildings in the ancient city of Thermai Thesos are still extant. Most of the construction material of this settlement is located in Şehitlioğlu Village. This quarry and travertines nearby have operated to produce construction material since Roman period.This study aims to spot the quarry which forms travertines used as construction material in the ancient city of Thermai Thesos and set precautions against natural and anthropogenic threats to the geo-archeosite, thereby finding strategies to protect the quarry. In addition, it also aims to emphasize the significance of geo-archeosite for sustainable and quality tourism.