MUSTAFA NECATİ SEPETÇİOĞLUNUN YARATILIŞ VE TÜREYİŞ ADLI ESERİNİN FAKELORE BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Author :
Abstract
Bu çalışmada Mustafa Necati Sepetçioğlunun Yaratılış ve Türeyiş Destanını fakelore açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Fakelore; daha önce yazılmış olan ve folklor niteliği taşıyan eserlerin başka kişiler tarafından yeniden yazılması, taklit edilmesi, değiştirilmesi olarak tanımlanabilir. Sepetçioğlu; asıl Yaratılış ve Türeyiş Destanını, folklor açısından ele almış ve fakelore bir eser olarak yeniden üretmiştir. Yazar, daha önce yazılan bir eserden ilham alarak taklit bir eser ortaya koymasına rağmen, yeni bir ürün/eser ortaya çıkarmıştır. Fakelore eserlerde görülen okuyucu ve yayıncıların reklam ve arzularının Sepetçioğlunun bu eserinde görüldüğünü söylemek pek mümkün değildir. Ancak eserin, fakelore bir özellik olan yeniden ve taklit edilerek yazılması özelliğini taşıyarak fakelore bir eser olduğu söylenebilir. Yazarın, daha çok eserindeki kişilerin özelliklerine bakıldığında fakelore özellikler taşıdığı görülmektedir. Yazarın ilham aldığı eserdeki folklor özelliklerinin iyi bir şekilde yansıtıldığı; ancak orijinal eserde kurgu yeteneğine dayanarak birtakım değişiklikler yaptığı tespit edilmiştir. Türk Edebiyatının yazın anlamında Dede Korkutu olarak değerlendirilen M. Necati Sepetçioğlu; Yaratılış ve Türeyiş adlı yapma destanıyla bir fakelore örneği ortaya koyarak yazın alanında ustalığını bir kez daha ortaya koymuştur.
Keywords
Abstract
This study aims to assess Mustafa Necati Sepetçioğlus Yaratılış ve Türeyiş Destanı (The Epic of Creation and Genesis) in terms of fakelore. Fakelore can be defined as rewriting, imitation or changing of previously written folklore works by other people. Sepetçioğlu discussed the original Epic of Creation and Genesis in terms of folklore and rewrote as a work of fakelore. Although the author produced a work of imitation by being inspired from a previously written work of art, he wrote a new product/work: It is not very possible to say that this work of Sepetçioğlu includes the publicity and wishes of readers and publishers which is commonly seen in fakelore. However, it can be said that the work is a fakelore since it has the features of being rewritten as an imitation, which is a feature of fakelore. When the characteristics of the people in the authors work are considered, it can be seen that they have the features of fakelore. It has been found that the folklore characteristics in the work the author was inspired from are reflected well, while some changes were made from the original work based on the ability of fiction. M. Necati Sepetçioğlu, who was considered as Dede Korkut in the sense of literature in Turkish literature; He has demonstrated his mastery in the field of literature by introducing a fakelore example with the epic making called Yaratılış ve Türeyiş / Creation and Genesis.
Keywords
- Atsız, Hüseyin Nihal, Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul, Ötüken, 2015.
- Dundes, Alan, “Fakelore Fabrikasyonu” Folklorun Sahtesi: Fakelore(haz. Selcan Gürçayır), Ankara, Geleneksel yayıncılık, 2007.
- Fox, William S., “Folklor ve Fakelore: Bazı Sosyolojik Düşünceler”, Folklorun Sahtesi: Fakelore(haz. Selcan Gürçayır), Ankara, Geleneksel yayıncılık, 2007.
- Sepetçioğlu, Mustafa Necati, Yaratılış ve Türeyiş Türk Destanı, MEB, İstanbul, 1969.
- Sepetçioğlu, Mustafa Necati, Karşılaştırmalı Türk Destanları, İrfan yayımcılık, İstanbul,2004
- Seyidoğlu, Bilge, Mitoloji Üzerine Araştırmalar Metinler ve Tahliller, Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi yayınları, Erzurum, 1989.
- Singer, Eliot A., “Fakelore, Çok Kültürlülük ve Çocuk Edebiyatının Ahlak Sistemi”, Folklorun Sahtesi: Fakelore(haz. Selcan Gürçayır), Ankara, Geleneksel yayıncılık, 2007. Örnek, Sedat Veyis, (2014). Türk Halk Bilimi, Ankara: Bilgesu Yay.