Author :
Abstract
Bir milletin sahip olduğu temel ayırıcı göstergelerin başında kültürel mirasları gelmektedir. Gerçeği ve hayâli birleştiren bir tür olan masallar somut olmayan kültürel mirasın sözlü anlatımlar başlığı altında yer almaktadır ve korunması gereken bir değer olarak kabul edilmektedir. Günümüzün değişen üretim, aktarım ve tüketim ortamları göz önünde bulundurulduğunda masalın korunması ve yayılmasında nasıl bir yol izlenmesi gerektiği ve bu yolların nasıl çeşitlenebileceği üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur. Müze çalışmaları masalın yaşatılarak korunması bağlamında sürdürülebilir bir yöntemdir. Değişen müze anlayışıyla müzelerin bir araştırma ve uygulama merkezine dönüşmesi masal ve müzeyi biraraya getirebilmektedir. Dünyada örnekleri görülen Türkiyede de yeni yeni öncü örneklerine rastlanılan masal müzelerinin tarafımızca önerilen modeli Kırk Odalı Masal Müzesidir. Çalışmamızda bu kapsamda önce müze kavramı ve halk bilimi müzeciliği üzerinde durulmakta, müzelerden örnekler verilmekte, Türk masallarından hareketle Kırk Odalı Masal Müzesinin kurulabileceği dile getirilmekte, müzenin hangi içerik ve özellikte olması gerektiği ile ilgili öneriler sunulmaktadır.
Keywords
Abstract
Cultural heritage is one of the main indicators of a nation. The fairytale which is a kind that combines reality and imagination, is under the title of intangible cultural heritage and is considered to be a value that needs to be protected. Within changing production, transport and consumption environments of today, it is a matter to consider how to protect and spread the fairytales and how to diversify them. Museum work is a sustainable method in the context of keeping the fairy tale alive. The fairytale museums can be seen in the world and it is a new concept in Turkey. In this context, we focuse on the concept of museum and examples of the folklore museums. And then we suggest a museum model which is called Forty-Room Fairytale Museum and list the content and characteristics of the museum.
Keywords
- Aksoy, Suay; “Günümüzde Kent Müzeleri Ne Anlatıyor? Kentte Diyalog ve İşbirliğine Doğru”, Geçmişten Geleceğe Türkiye’de Müzecilik 1 Sempozyum ( 21- 22 Mayıs 2007) Bildirileri, Vehbi Koç ve Ankara Araştırmaları Merkezi Yayınları, Ankara, 2008, ss. 163-169.
- Aktekin, Semih; “Müze Uzmanlarının Okulların Eğitim Amaçlı Müze Ziyaretlerine İlişkin Görüşleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), Sayı 2 (2008), ss.103- 111.
- Akyol, Esra; “Muğla Masalları Metin- İnceleme”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
- Alptekin, A. Berat; Taşeli Masalları, Akçağ Yayıncılık, Ankara, 2002.
- Boratav, P. Naili; Zaman Zaman İçinde, İmge Yayıncılık, İstanbul, 2009.
- ---------------------; Az Gittik Uz Gittik, İmge Yayıncılık, İstanbul, 2011.
- Dede, Ayşegül; Hadi Masal Anlatalım, Taze Kitap, İstanbul, 2017. -------------------; Masal Mutfakta, Taze Kitap, İstanbul, 2017.
- Demir, Z. Sema; “Halk Bilimi Müzeciliğinde Deneysel Yaklaşımlar: Yaşayan Müze”, Turkish Studies. Sayı 8/9 (2013), ss. 1111-1125.
- Ekici, Metin; “Amerika Birleşik Devletleri’nde Halkbilimi Müzeciliği”, Türkiye’de Halkbilimi Müzeciliği ve Sorunları Sempozyum Bildirileri, Gazi Üniversitesi THBMER Yayınları, Ankara, 2003, ss. 236-242.
- Göde, Burcu; “Amasya Masalları (Araştırma-İnceleme-Metin)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
- Günay, U. Türkeş; Elazığ Masalları ve Propp Metodu, Akçağ Yayınları, Ankara, 2011.
- Karasu, Cihat; “Bolu Masalları Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.
- Karpuz, Haşim; “Dünyada ve Türkiye’de Halkbilim Müzeciliği Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Türkiye’de Halkbilimi Müzeciliği ve Sorunları Sempozyum Bildirileri. Gazi Üniversitesi THBMER Yayınları, Ankara, 2003, ss. 180- 186.
- Kumartaşlıoğlu, Satı; “Balıkesir Masallarında Motif Ve Tip Araştırması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.
- Külük, C. Şule; “Gezici Bavul Müze Uygulamaları Ve Türkiye İçin Bir Model Önerisi (Çorum Müzesi Örneği)”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2015.
- Liberman, J. Malika; Masal Terapi, Doğan Novus Yayıncılık, İstanbul, 2015.
- ---------------------------; Masallarla Yola Çık, Hep Kitap, İstanbul, 2017.
- Oğuz, M. Öcal; “Açılış Bildirisi”, Türkiye’de Halkbilimi Müzeciliği ve Sorunları Sempozyum Bildirileri, Gazi Üniversitesi THBMER Yayınları, Ankara, 2003, ss. 11-14.
- ------------------; “Folklor ve Kültürel Mekân”, Milli Folklor, Sayı 76 (2007), ss.30-32.
- ------------------;(2013). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir?, Geleneksel Yayıncılık, Ankara, 2013.
- Onur, Bekir; Çağdaş Müze Eğitim ve Gelişim, İmge Yayıncılık, İstanbul, 2012.
- Özdemir, Cafer ve Saraç, Ömer; “Bir Kültür Aktarıcısı Olarak Samsunlu Masal Dedesi Cemalettin Kavaklıgil”, Geçmişten Günümüze Samsun/Canik ve Değerleri II. Cilt. Osman Köse (ed.). Canik Belediyesi Kültür Yayınları, Samsun, 2015, ss. 10931098.
- Özdemir, Nebi; Kültür Ekonomisi ve Yönetimi, Hacettepe Yayıncılık, Ankara, 2012.
- --------------------; “SOKÜM, Medya ve Yeni Teknolojiler”, Öcal Oğuz vd.(ed.). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Geleceği Türkiye Deneyimi, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, Ankara, 2013, ss. 51-63.
- Özünel, E. Ölçer; “Camekândan Canlı Performansa Somut Olmayan Kültürel Miras ve Müzeler”, Öcal Oğuz vd.(ed.). Öcal Oğuz vd.(ed.), Somut Olmayan Kültürel Mirasın Geleceği Türkiye Deneyimi, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, Ankara, 2013a, ss. 65-71.
- -------------------;“Yeni Miraslar ve Uluslararası Sözleşmelerde Sürdürülebilir Kalkınma Stratejileri”, Milli Folklor, Sayı 100 (2013b), ss. 14-30.
- Pekin, Faruk; Çözüm: Kültür Turizmi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2011.
- Phıllıpson, J. Tony; “Müzeler ve Miras Binaları”, Geçmişten Geleceğe Türkiye’de Müzecilik 1 Sempozyum ( 21- 22 Mayıs 2007) Bildirileri, Vehbi Koç ve Ankara Araştırmaları Merkezi Yayınları, Ankara, 2008, ss. 103-108.
- Sakaoğlu, Saim; Gümüşhane ve Bayburt Masalları, Akçağ Yayınları, Ankara, 2002.
- Saraç, Ömer; “Kültürel Mirasımızın Tanıtımı Bağlamında Lâdik Ambarköy Açık Hava Müzesi”, Gençlik ve Kültürel Mirasımız Uluslararası Kongresi Bildiri Kitabı, Cilt 2 (2014), ss. 255-263.
- Sarı, Mehmet; “3-D (Pop-Up) Kitap Tekniği İle Tarihi Ağaçların Yöre Peyzajını Genç Nesillere Anlatılması Üzerine Bir Çalışma ‘Hikâye Anlatan Tarihi Ağaçlar’”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015.
- Seyidoğlu, Bilge; Erzurum Masalları, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2006.
- Şimşek, Esma; Yukarıçukurova Masallarında Motif ve Tip Araştırması, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2001.
- Şişman, Bekir; “Çocukların Eğitilmesi ve Yönlendirilmesinde Masallardan Yararlanma”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 5 (2003), ss.11-17.
- Tezel, C. Özçelik; “Ulusal Kimliğin Oluşumunda Müze ve Toplum İlişkisi: Singapur”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 20 (2007), ss. 133-155.
- Tuğrul, Mehmet; Mahmutgazi Köyü’nde Halk Edebiyatı, İstanbul: Milli Eğitim Yayınları, İstanbul, 1969.
- http://baksi.org/muze-hakkinda/, Erişim Tarihi: 29 Şubat 2016.
- http://beyzaakyuz.com/sifahen-masallar, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://eminegogusmutfakmuzesi.org/galeri.html, Erişim Tarihi: 10.10.2017. Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://ithakiakademi.com/egitim/hikaye-anlaticiligi/, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://www.bayrampasa.bel.tr/icerik.asp?is=348q10q10q10q1348q149q13q1hmq10q1is qp, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- https://www.birgun.net/haber-detay/simurg-masal-yazarligi-ve-masal-anlaticiligi atolyesi-basliyor-186127.html, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://karagozmuzesi.bursa.bel.tr/, Erişim Tarihi: 29 Şubat 2016.
- http://www.nilufer.bel.tr/haber-3239-, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://www.urfagesem.com/sayfa.php?id=2.php, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://www.visitcopenhagen.com/copenhagen/h-c-andersen-fairy-tale-house- gdk591356, Erişim Tarihi: 201.10.2017.
- http://www.yasayankoy.com/index.html, Erişim Tarihi: 10.10.2017.
- http://www.yasayanmuze.net/page2.aspx, Erişim Tarihi: 10.10. 2017.