Author :
Abstract
Bu çalışmada M.1186 yılı sonrasında Bağdat’tan Malatya’nın Muşar (Masara kalesi) taraflarına geldiği bilinen Şeyh Hasanlı Aşireti’nin Fırat Havzasında yapmış oldukları eşkıyalık faaliyeti hakkında bilgi verilecektir. Bahsi geçen Şeyh Hasanlı Aşireti’nin kurucusu olan Şeyh Hasan Anadolu’ya gelerek ikamet etmiş ve bulunduğu yerde yarı özerk olmuş, daha sonra birden fazla kola ayrılmıştır. Birden fazla kola bölünmesi konuştukları dilin de bulundukları yere göre şekillenmesine (Türkçe, Zazaca, Kürtçe) sebep olmuştur.
Çalışmamızda Şeyh Hasanlı Aşiretin’den olan kişilerin 18. ve 19 yüzyıldaki eşkıyalık faaliyetleri incelenmiştir. Şeyh Hasanlı Aşireti’nden olduğu belgelerde zikredilen eşkıyaların diğer eşkıya grupları ile birlikte çarşı-pazar bastıkları, adam öldürme, mal ve erzak yağmalama, hayvan gasp etme, yol kapatmak suretiyle eşkıyalıkta bulunma, casusluk yapma, fitne ve fesat çıkarma ve silah gasp etme vs. suçlarını işledikleri görülmektedir. Bu suçlar karşısında Osmanlı Devleti’nin bu kişileri te’dib etme yoluna giderek çeşitli önlemler aldığı hatta aşiret üyesi olan kişilerden bazılarının başları kesilmek suretiyle infaz edildiği tespit edilmiştir.
Bu çalışmamızda Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivinde bulunan çeşitli defter serileri ve belgelerden istifade edildi. Bunların yanında konumuzla ilgili olan tetkik eserler de kullanıldı.
Keywords
Abstract
This study will give information about the banditry activities of the Sheikh Hasanlı Tribe, known to have come to the Muşar (Masara castle) region of Malatya from Baghdad after 1186 A.D. in the Euphrates River Valley. Sheikh Hasan, the founder of the Sheikh, as mentioned above Hasanlı Tribe, came to Anatolia and resided, became semi-autonomous in the region, and later split into more than one branch. The division had led to changes in the language they speak compatible with the location (Turkish, Zazaki, Kurdish).
In our study, the banditry activities of people from the Sheikh Hasanli Tribe in the 18th and 19th centuries have been examined. The bandits, mentioned in the documents as being from the Sheikh Hasanlı Tribe, have been seen to have raided the bazaars together with other bandit groups, killed people, looted goods and supplies, extorted farm animals, blocked the roads, made espionage, sedition and mischief, and the usurpation of weapons. Against these crimes, it has been determined that the Ottoman Empire took various measures to redeem these people; even some of them who were members of the tribe were executed.
In this study, we will utilize various series of notebooks and documents in the Ottoman Archives of the General Directorate of State Archives. In addition, research works related to our subject were also used.
